Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

απολύω απ' την

  • 1 ἀπολύω

    ἀπολύω impf. ἀπέλυον; fut. ἀπολύσω; 1 aor. ἀπέλυσα, inf. ἀπολῦσαι; pf. 1 pl. ἀπολελύκαμεν 3 Macc 7:7. Pass.: 1 fut. ἀπολυθήσομαι; 1 aor. ἀπελύθην; pf. ἀπολέλυμαι (Hom. et al.; ins, pap, LXX, EpArist, Joseph.).
    ① As legal term, to grant acquittal, set free, release, pardon τινά a prisoner (PGiss 65a, 4; 66, 11; POxy1271, 5; 2 Macc 4:47; 12:25; 4 Macc 8:2; Jos., Bell. 2, 4; Just., D. 4, 5 [ψυχὴ] ἀπολυθεῖσα τοῦ σώματος al.) ἀ. ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιον release a prisoner for the crowd (JMerkel, D. Begnadigung am Passahfeste: ZNW 6, 1905, 293–316; RMerritt, JBL 104, ’85, 57–68; —ἀπολύω=pardon: Diod S 3, 71, 5; Appian, Bell. Civ. 5, 4 §15; OGI 90, 14 [196 B.C.]; UPZ 111, 2 [163 B.C.]; Just., A I, 7, 4 ἀπολύηται ὡς Χριστιανός; Mel., P. 101, 775 τὸν κατάδικον) Mt 27:15–26; cp. Mk 15:6–15; Lk 23:16–25; J 18:39; 19:10, 12; Ac 3:13; 5:40; 16:35f; 26:32; 28:18; AcPl Ha 10, 4; on GJs 16:3 cp. 3 below, on Lk 22:68 see JDuplacy in: Neutest. Aufsätze, Festchr. JSchmid, ’63, 42–52 (for genuineness); release from threat of being sold Mt 18:27.—Abs. ἀπολύετε καὶ ἀπολυθήσεσθε pardon (your debtors) and you will be pardoned Lk 6:37.
    ② to release from a painful condition, free, pass. be freed (Tob 3:6; 2 Macc 12:45; Jos., Ant. 2, 65 τ. δεσμῶν) of diseases (Diog. L. 3, 6; Jos., Ant. 3, 264 τ. νόσου) ἀπολέλυσαι (v.l.+ ἀπὸ) τῆς ἀσθενείας σου Lk 13:12.
    ③ to permit or cause someone to leave a particular location let go, send away, dismiss (X., Hell. 6, 5, 21; UPZ 62, 18 [161 B.C.]; Tob 10:12 S; 1 Macc 11:38; 2 Macc 14:23; Jos., Ant. 5, 97) of a crowd (Jos., Ant. 11, 337 ἀ. τὸ πλῆθος) Mt 14:15, 22; 15:32, 39; Mk 6:36, 45; 8:9 al.; ἀ. τὴν ἐκκλησίαν dismiss the assembly Ac 19:40. Also of individuals (Ps 33 ins; ParJer 3:22) Mt 15:23; Lk 8:38; 14:4; GJs 21:2 (not pap); Lk 22:68 v.l. Perh. GJs 16:3 (s. 1 above). W. the goal indicated (Jos., Vi. 271 εἰς) εἰς οἶκον (send them away) to their homes Mk 8:3. εἰς τὰ τείχη let (them) go into the building Hs 8, 2, 5; cp. 8, 2, 1. πρὸς … τὸν ἄνδρα αὔτῆς AcPl Ha 4, 5. Pass. be dismissed, take leave, depart (Philo, In Flacc. 96; Jos., Ant. 5, 99) Ac 4:23; 15:30, 33, also Hb 13:23, unless the ref. is to a release fr. imprisonment (s. 1 above) or simply mng. 6 (s. WWrede, D. Literar. Rätsel d. Hb. 1906, 57ff).—Euphem. for let die (Ps.-Plut., Consol. ad Apoll. 13 p. 108c ἕως ἂν ὁ θεὸς ἀπολύσῃ ἡμᾶς; M. Ant. 12, 36, 2 and 5; a veteran’s gravestone [Sb 2477] Ἡλιόδωρε ἐντείμως ἀπολελυμένε, εὐψύχει; Gen 15:2; Num 20:29; Tob 3:6; 2 Macc 7:9) νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου Lk 2:29 (some interpret this as modal now mayest thou … JKleist, Mk. ’36, 147–50 and AFridrichsen, ConNeot 7, ’42, 5f; s. also Goodsp., Probs. 77–79). Perh. discharge fr. Simeon’s long vigil (vs. 26); cp. POxy 2760, 2f (179/80 A.D.), of a cavalryman’s discharge (on the desire for departure cp. TestAbr A 9 p. 87, 5f [Stone p. 22]). Mt 15:23 is semantically dense: as the context indicates, the riddance is to be expedited by granting the woman’s request (s. 4).
    ④ to grant a request and so be rid of a pers., satisfy Mt 15:23 (cp. 3).
    ⑤ to dissolve a marriage relationship, to divorce τὴν γυναῖκα one’s wife, or betrothed (1 Esdr 9:36; cp. Dt 24:1ff; the expr. ἀ. τ. γυν. Dionys. Hal. 2, 25, 7) Mt 1:19; 5:31f (Just., A I, 15, 3); 19:3, 7–9 (BWitherington, Matthew 5:32 and 19:9—Exception or Exceptional Situation?: NTS 31, ’85, 571–76); Mk 10:2, 4, 11 (GDelling, NovT 1, ’56, 263–74); Lk 16:18; Hm 4, 1, 6; ἀπʼ ἐμοῦ GJs 14:1. Of the woman ἀ. τὸν ἄνδρα divorce her husband (Diod S 12, 18, 1) Mk 10:12. This is in accord not w. Jewish (Jos., Ant. 15, 259), but w. Gr-Rom. custom (D has simply ἐξελθεῖν ἀπὸ τοῦ ἀνδρός; on Roman custom relating to women s. MMcDonnell, American Journal of Ancient History 8, ’83, 54–80). See on divorce TEngert, Ehe-u. Familienrecht d. Hebräer 1905; AOtt, D. Auslegung d. ntl. Texte über d. Ehescheidung 1910; HNordin, D. ehel. Ethik d. Juden z. Zt. Jesu 1911; AEberharter, D. Ehe-u. Familienrecht d. Hebräer 1914; LBlau, D. jüd. Ehescheidung u. d. jüd. Scheidebrief 1911/12; RCharles, The Teaching of the NT on Divorce 1921; Billerb. I 303–21 al.; SJohnson, Jesus’ Teaching on Divorce ’45; FCirlot, Christ and Divorce ’45; JDerrett, Law in the NT, ’70; HCronzel, 363–88, L’Église primitive face au divorce, ’71; JFitzmyer, The Matthean Divorce Texts and Some New Palestinian Evidence: TS 37, ’76, 197–226; BVawter, CBQ 39, ’77, 528–42.
    ⑥ mid. to make a departure from a locality, go away (Thu., Polyb.; PHal 1, 174 [III B.C.]; Ex 33:11; EpArist 304; Anz 285. ἀπολυόμενος τὰς διαβολάς ‘refuting the calumnies’ Ath. 2, 3) Ac 28:25; perh. Hb 13:23.—B. 768. EDNT. DELG s.v. λύω. M-M. TW.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ἀπολύω

  • 2 ἀπολύω

    ἀπολύω [v. λύω], [tense] fut. -λύσω, etc.: [tense] fut. [voice] Pass.
    2 set free, release, relieve from,

    ἀ. τινὰ τῆς φρουρῆς Hdt. 2.30

    ;

    τῆς ἐπιμελείας X.Cyr.8.3.47

    ;

    τῶν ἐκεῖ κακῶν Pl.R. 365a

    ;

    τὴν ψυχὴν ἀπὸ τῆς τοῦ σώματος κοινωνίας Id.Phd. 65a

    , cf. 67a; ἀ. τῆς μετρήσεως save them from the trouble of measuring, Arist.Pol. 1257a40:— [voice] Pass., to be set free, τῶν δεινῶν, φόβου, Th.1.70, 7.56, etc.
    b freq. in legal sense, ἀ. τῆς αἰτίης acquit of the charge, Hdt.9.88, X.An.6.6.15; opp. καταψηφίζω, Democr.262;

    τῆς εὐθύνης Ar.V. 571

    : c. inf., ἀ. τινὰ μὴ φῶρα εἶναι acquit of being a thief, Hdt.2.174; so

    ἀπολύεται μὴ ἀδικεῖν Th.1.95

    , cf. 128: abs., acquit, Ar.V. 988, 1000, Lys.20.20, etc.
    II in Il. always, = ἀπολυτρόω, release on receipt of ransom,

    οὐδ' ἀπέλυσε θύγατρα καὶ οὐκ ἀπεδέξατ' ἄποινα 1.95

    ;

    Ἕκτορ' ἔχει.. οὐδ' ἀπέλυσεν 24.115

    , al.:—[voice] Med., set free by payment of ransom, ransom, redeem,

    χαλκοῦ τε χρυσοῦ τ' ἀπολυσόμεθ'

     at a price of..,

    Il.22.50

     (but [voice] Act. in Prose,

    ἀπολύειν πολλῶν χρημάτων X.HG4.8.21

    ).
    2 let go, let alone, leave one, of an illness, Hp.Coac. 564.
    III discharge, disband an army,

    ἀ. οἴκαδε X.HG6.5.21

    ; generally, dismiss, discharge,

    ἐμὲ.. ἀπέλυσ' ἄδειπνον Ar.Ach. 1155

    , cf. Bion 1.96.
    2 divorce a wife, Ev.Matt.1.19, etc.;

    τὸν ἄνδρα D.S.12.18

    .
    3 do away with, remove,

    αἰσχύνην D.20.47

    :—[voice] Pass., Antipho 2.1.5.
    4 discharge or pay a debt, Pl.Cra. 417b; pay,

    ἀ. τὸν χαλκόν PTeb. 490

     (i B. C.); pay off a mortgage, POxy.509.15.
    IV

    ἀ. ἀνδράποδα Θρᾳξίν

     sell,

    Antipho 5.20

    ; ἀ. οἰκίαν τινί sell a mortgaged house outright, Is.6.33.
    V deliver,

    τί τινι PFlor. 123.2

     (iii A. D.): —[voice] Pass., ib.228.6 (iii A. D.).
    VI begin to count, [μοίρας] ἀπό.. Vett. Val. 135: abs., Id.19.19, Paul.Al.Q.2.
    VII intr., depart (cf. B.IV, C. 2), Plb.3.69.14, al.
    B [voice] Med. with [tense] aor. 2 ἀπελύμην (in pass. sense), Opp.C.3.128:— redeem, v. supr. A.11.
    II ἀπολύεσθαι διαβολάς do away with, refute calumnies against one, Th.8.87, Pl.Ap. 37b, al.: abs., Arist.Rh. 1416b9.
    2 τὴν αἰτίαν, τὰς βλασφημίας, τὰ κατηγορημένα, Th.5.75, D. 15.2, 18.4: c. gen.,

    τῶν εἰς Ἀριστόβουλον -σασθαι J.AJ15.3.5

    .
    2 release from,

    τοὺς Ἕλληνας ἀ. δουλείας Id.Mx. 245a

    .
    IV like [voice] Pass. (c. 11), depart, S.Ant. 1314; also, put off,

    πνεῦμα ἀ. AP9.276

     (Crin.); but

    πνεῦμα μελῶν ἀπέλυε IG14.607e

     ([place name] Carales).
    II of combatants, to be separated, part,

    οὐ ῥᾳδίως ἀπελύοντο Th.1.49

    ; generally, to be separated or detached, ἀλλήλων or ἀπ' ἀλλήλων, Arist.Metaph. 1031b3, Ph. 185a28;

    ἀ. τὰ ᾠὰ τῆς ὑστέρας Id.GA 754b18

    , al.; ἀπολελυμένος, abs., detached, αἰδοῖον, γλῶττα, ὄρχεις, Id.HA 500b2, 533a27, 535b2; τὴν γλῶτταν ἀ. having its tongue detached, Id.Fr. 319, al.; also, distinct, differentiated, Id.HA 497b22.
    2 depart, ἔθανες, ἀπελύθης, S.Ant. 1268 (lyr.), cf. Plb.6.58.4, al., LXX Nu.20.29, al.; cf. supr. B. IV.
    III of a child, to be brought forth, Hp.Superf.11, cf. 24, Arist.GA 745b11; of the mother, to be delivered, Hp.Epid.2.2.17.
    IV to be annulled, Arist. EN 1156a22.
    V ἀπολελυμένος, η, ον, absolute, esp. in Gramm., D.T. 636.15, A.D.Synt.97.20, al.: also, general, of meaning, Olymp.Alch. p.72B.
    VI of metres, irregular, without strophic responsion, Heph.Poëm.5.

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀπολύω

  • 3 отрешить

    -шу, шишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. отрешенный, βρ: -шен, -шена, -шено
    ρ.σ.μ.
    1. απελευθερώνω, απαλλάσσω, γλυτώνω.
    2. παλ. αποσπώ, ξεκόβω•

    отрешить от действительности ξεκόβω από την πραγματικότητα.

    3. παλ. απολύω, διώχνω•

    отрешить со службы απολύω από την υπηρεσία.

    απελευθερώνομαι, απαλλάσσομαι.

    Большой русско-греческий словарь > отрешить

  • 4 отказать

    отказать
    сов, отказывать несов
    1. (кому-л. в чем-л.) ἀρνιέμαι, ἀπορρίπτω:
    \отказать в просьбе ἀπορρίπτω παράκληση· \отказать в визе ἀρνοῦμαι νά θεωρήσω (διαβατήριο)· \отказать кому́-л. в иске юр. ἀπορρίπτω ἀγωγήν ни в чем себе не отказывать δέν στερώ τόν ἐαυτό μου ἀπό τίποτε· отказывать себе в чем-л. στεροῦμαν отказывать себе во всем τά στεροῦμαι ὅλα·
    2. (о механизме и т. п.) σταματώ·
    3. (завещать) уст. ἀφήνω κληρονομιά, κληροδοτώ· ◊ не откажите в любезности ἔχετε τήν καλοσύνη· ему́ нельзя отказать в таланте δέν μπορεί κανείς νά ἀμφισβητήσει τό ταλέντο του· \отказать от дома кому́-л. уст. παύω νά δέχομαι κάποιον στό σπίτι μου, κλείνω τήν πόρτα σέ κάποιον \отказать от должности уст. ἀπολύω ἀπ· τήν θέση (ἀπ' τήν ὑπηρεσία).

    Русско-новогреческий словарь > отказать

  • 5 отставить

    -влю, -вишь
    ρ.σ.μ.
    1. μετακινώ, αναμερίζω, μετατοπίζω, βάζω κατά μέρος•

    стол от окна αναμερίζω το τραπέζι από το παράθυρο.

    || προβάλλω, εκτείνω μπροστά, βάζω μπροστά•

    отставить ногу προβάλλω το πόδι.

    2. παλ. απομακρύνω κόβω σχέσεις. || απολύω, διώχνω•

    отставить от службы απολύω από την υπηρεσία.

    3. отставить! (παράγγελμα)• στον καιρό! σταμάτα! -τάτε! άφησε! αφήστε!•

    разговоры отставить! να σταματήσουνοι κουβέντες! || αίρω, ακυρώνω, καταργώ•

    это распоряжение уже -ли αυτή τη διαταγή πιατην ακύρωσαν.

    Большой русско-греческий словарь > отставить

  • 6 δουλειά

    η
    1) работа (в разн. знач); труд; дело;

    παστρική δουλειά (тж. ирон.) — чистая работа;

    έχω δουλειά — а) работать; — быть занятым; — б) у меня дела; — я занят;

    είμαι χωρίς δουλειά — быть безработным;

    πιάνω δουλειά — поступить на работу;

    απολύω απ' την δουλειά — уволить с работы;

    δεν αδειάζω από τη δουλειά — быть всегда занятым;

    σκοτώνομαι μέρα νύχτα στη δουλειά — день и ночь маяться на работе;

    δουλειά με το κομμάτι — сдельная работа, сдельщина;

    ζω απ' τη δουλειά μου — жить своим трудом;

    αρχίζω την δουλειά — взяться за работу;

    καταπιάνομαι με τη δουλειά — приниматься за дело;

    εΤμαι (είναι) πνιγμένος στήδουλειά — у меня (у него) дел по горло;

    είμαι μάστορας στη δουλειά μου — быть мистером своего дела;

    τί δουλειά κάνεις; — чем ты занимаешься?; — где ты работаешь?;

    πήγε γιά δουλειά — он пошёл по делам;

    τό έχει ( — или τό έκαμε) δουλειά του να... — он только и знает, что..., его основное занятие...;

    τέλειωσε η δουλειά — а) дело сделано; — б) работа кончилась;

    2) дела, состояние дел;

    πώς πάνε οι δουλειές; — как ваши дела?;

    δεν πάει καλά η δουλει μου — дела мой идут плохо;

    η δουλειά μου πάει κατά διαβόλου — дела идут скверно;

    3) хлопоты, заботы, беспокойство;

    αυτός μού σκάρωσε μιά άσχημη δουλειά — он мне подложил свинью;

    θα 'χουμε δουλειές με... — будет нам хлопот с...;

    4) дело, предмет заботы;

    αυτό δεν είναι δουλειά σου — это не твоё дело;

    κάμε ( — или κοίτα) την δουλειά σου — занимайся своим делом;

    αυτό δεν κάνει γιά τη δουλειά αυτή — это не годится, не подходит для этой цели;

    είναι δική μου δουλειά — это моё личное дело;

    § άνθρωπος της δουλειάς — а) деловой человек; — б) труженик, работяга;

    λάσπη η δουλειά μας — наше дело дрянь;

    δουλειές με φούντες — гиблое дело;

    βρίσκομαι σε δουλειά — во всё вмешиваться;

    εκαμε τη δουλειά του — он добился своего;

    χειρωνακτική δουλειά — чёрная работа;

    ωραία δουλει! — хорошенькое дело!;

    τί δουλειά εχεις εδώ; — что тебе здесь нужно?;

    η κάθε δουλειά θέλει το μάστορα της — посл, дело мастера боится

    Νέα ελληνική-Ρωσικά λεξικό > δουλειά

  • 7 работа

    работ||а
    ас
    1. ἡ δουλειά, ἡ ἐργασία/ ἡ λειτουργία (механизма и т. п.):
    тяжелая \работа ἡ βαρειά δουλειά, ἡ βάναυσος ἐργασία· физическая \работа ἡ χειρωνακτική ἐργασία· у́мственная \работа ἡ διανοητική ἐργασία· общественная \работа ἡ κοινωνική ἐργασία· полевые \работаы δουλειά στά χωράφια· сельскохозяйственные \работаы οἱ γεωργικές ἐργασίες· фортификационные \работаы τά ὁχυρωματικά ἔργα· взяться за \работау ἀρχίζω τήν δουλειά·
    2. (служба) ἡ ἐργασία, ἡ δουλειά:
    временная \работа ἡ προσωρινή δουλειά· \работа по найму ἡ μισθωτή ἐργασία· поступить на \работау πιάνω δουλειά, μπαίνω στήν δουλειά, μπαίνω στήν ὑπηρεσία· снять с \работаы ἀπολύω ἀπ' τήν δουλειά· быть без \работаы εἶμαι ἄ(ν)εργος, εἶμαι χωρίς δουλειά· искать \работау ψάχνω νά βρῶ δουλειά·
    3. (произведение) τό ἔρ-γο[ν], ἡ ἐργασία:
    печатные \работаы τά δημοσιευμένα ἔργα· дипломная \работа ἡ πτυχιακή ἐργασία· машинной \работаы (δουλειά) τής μηχανής· ручная \работа ἡ χειροποίητη ἐργασία· тонкая \работа ἡ λεπτή ἐργασία· ◊ черная \работа ἡ χειρωνακτική δουλειά, ἡ χοντροδουλειά· взять в \работау кого-л. разг παίρνω στή δουλειά· уйти с головой в \работау ἀφιερώνομαι ὁλόκληρος στή δουλειά.

    Русско-новогреческий словарь > работа

  • 8 выжить

    -живу, -живешь, ρ.σ.
    1. επιζώ, επιβιώνω, μένω ζωντανός, διαφεύγω τον θάνατο. || θεραπεύομαι.
    2. διαμένω, ζω, κατοικώ•

    он -ил дома около года αυτός έζησε στο σπύι ένα περίπου χρόνο.

    3. διώχνω, υποχρεώνω να φύγει•

    дурной запах -ил всех из комнаты η βρώμα τους έδιωξε όλους από το δωμάτιο•

    выжить со службы διώχνω (απολύω) από την υπηρεσία.

    4. υποφέρω, περνώ βάσανα, δοκιμασίες.
    5. διώχνω από το σπίτι.
    εκφρ.
    выжить из ума ή из памяти – γεροξεκουτιάζω, τα χάνω από τα γεράματα.

    Большой русско-греческий словарь > выжить

  • 9 нерадение

    -я ουδ.
    παλ. αμέλεια, απροθυμία, ραθυμία, αδιαφορία, ολιγωρία•

    уволить со службы за нерадение απολύω από την υπηρεσία για ολιγωρία.

    Большой русско-греческий словарь > нерадение

  • 10 спихнуть

    -ну, -ншь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. спихнутый, βρ: -нут, -а, -о ρ.σ.μ.
    1. σπρώχνω, ρίχνω κάτω• γκρεμίζω. || μτφ. απολύω από την υπηρεσία, διώχνω• αποπέμπω. || μτφ. απαλλάσσομαι από κάτι οχληρο, ανεπιθύμητο.
    2. βλ. столкнуть (2 σημ.).
    εκφρ.
    спихнуть кому на руки (ή на шею плечи) – απλ. τα φορτώνω στον άλλον (για να απαλλαχτώ ο ίδιος)•
    спихнуть с рук (ή с шеи, с плеч) – απλ. απαλλάσσομαι από κάποιον, ξεφορτώνομαι κάποιον.

    Большой русско-греческий словарь > спихнуть

  • 11 снять

    сниму, снимешь, παρλθ. χρ. снял, -ла, -ло, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. снятый βρ: снят, -а, -о
    ρ.σ.μ.
    1. παίρνω, φτάνω•

    снять книгу с полки παίρνω το βιβλίο από το ράφι•

    пальто с вещалки παίρνω το πανωφόρι από την κρεμάστρα.

    || βγάζω, αφαιρώ•

    снять паутину со стен παίρνω την αράχνη (ιστό) από τον τοίχο•

    снять чайник с огня βγάζω το τσαγιερό από τη φωτιά•

    снять пальто βγάζω το πανωφόρι•

    снять пену παίρνω τον αφρό, ξαφρίζω•

    снять туфли βγάζω τα παπούτσια•

    снять грим βγάζω το μακιγιάζ•

    шкуру γδέρνω.

    2. αίρω• λύνω• παύω, σταματώ•

    снять блокаду αίρω τον αποκλεισμό•

    снять осаду λύνω την πολιορκία•

    снять арест с имущества αϊ-ι ρω την κατάσχεση της περιουσίας•

    снять запрещение (запрет) αίρω την απαγόρευση.

    || απαλλάσσω• απελευθερώνω, λυτρώνω•

    снять выговор απαλλάσσω από την ποί,νή,

    3. μαζεύω, συγκεντρώνω• συγκομίζω•

    снять урожай μαζεύω τη σοδειά•

    снять яблоки в саду μαζεύω τα μήλα στον κήπο.

    4. (στρατ.) ανακαλώ• απομακρύνω από το πόστο ή την τοποθεσία. || εξουδετερώνω, φο-
    νεύω• παίρνω•

    снять его очередью τον παίρνω με τη ριπή.

    5. διώχνω, κατεβάζω•

    снять безбилетного пассажира κατεβάζω το λαθρεπιβάτη.

    6. απολύω, παύω• απομακρύνω•

    снять с работы απολύω από τη δουλειά.

    7. αποσύρω•

    снять своё предложение αποσύρω την πρόταση μου.

    8. μεταφέρω, βγάζω ακριβώς•

    снять копию βγάζω αντίγραφο•

    фасон с журнала βγάζω σχέδιο από το περιοδικό.

    9. τραβώ, φωτογραφίζω•

    снять кинокартину τραβώ κινηματογραφική ταινία•

    снять детей в фотографии φωτογραφίζω τα παιδιά.• снять во весь рост φωτογραφίζω ολόκληρον.

    10. μισθώνω, (ε)-νοικιάζω•

    снять дачу νοικιάζω έπαυλη.

    11. (χαρτπ.) κόβω τα χαρτιά (για μοίρασμα).
    εκφρ.
    голову – α) θα σου πάρω το κεφάλι (απειλή), β) φέρνω σε πολύ δύσκολη θέση•
    снять допрос (ή показания) – ανακρίνω, παίρνω ανακρίσεις•снять мр-ку παίρνω τα μέτρα (διαστάσεων, μεγέθους)•
    снять подряд на что – βλ. подрядиться• снять швы βγάζω τις κλωστές (από τη ραμμένη πληγή)•
    снять с учта – διαγράφω, ξεγράφω• σβήνω από τα χαρτιά•
    как рукой -ло – πέρασε μονομιάς (γιαπόνο, κούραση κ.τ.τ.)• снять с себя ответственность απαλλάσσομαι της ευθύνης.
    1. βγαίνω, εξέρχομαι, αποσπώμαι•

    топор -лся с топорища το τσεκούρι βγήκε από το στειλώρι.

    2. εξαφανίζομαι, χάνομαι• φεύγω.
    3. αφαιρούμαι, απαλείφομαι•

    грим легко -лся το μακιγιάζ εύκολα βγήκε.

    4. αποδεσμεύομαι, απελευθερώνομαι• απαγκιστρώνομαι.
    5. απέρχομαι, αφήνω, εγκαταλείπω.
    6. πηγαίνω, κατευθύνομαι.
    7. φωτογραφίζομαι.
    εκφρ.
    снять с учта – διαγράφομαι, ξεγράφομαι, σβήνομαι από τα χαρτιά.

    Большой русско-греческий словарь > снять

  • 12 снимать

    снимать
    несов
    1. βγάζω, ἀφαιρώ; \снимать шля́пу βγάζω τό καπέλλο· \снимать чулки ξε-καλτσώνομαι· \снимать ботинки ξεπαπουτσώνο-μαι· \снимать платье βγάζω τό φόρεμα μου· \снимать засо́в ξεμανταλώνω· \снимать пену παίρνω τόν ἀφρό, ξαψρίζω· \снимать сли́вки βγάζω τήν κρέμα, παίρνω τό καΐμάκν \снимать корабль с мели βγάζω (или τραβώ) τό καράβι ἀπό τήν ξέρα·
    2. (урожай и т. ἡ.) σοδιάζω, μαζεύω, συγκομίζω·
    3. (воспроизводить, скопировать):
    \снимать копию παίρνω (или βγάζω) ἀντίγραφο· \снимать мерку с кого-л., с чего-л. παίρνω τά μέτρα·
    4. (делать снимки) φωτογραφώ, φωτογραφίζω, βγάζω κάποιον φωτογραφία:
    \снимать фильм γυρίζω ταινία·
    5. (нанимать\сниматьо квартире и т. ἡ.) μισθώνω, (έ)νοικιάζω·
    6. (отменять) λύνω, αίρω:
    \снимать осаду λύνω τήν πολιορκία· \снимать блокаду αίρω τόν ἀποκλεισμό· \снимать арест с чего́-л. αίρω τήν κατάσχεση· \снимать вопрос с повестки дня ἀποσύρω τό ζήτημα ἀπ' τήν ἡμερήσια διάταξη· \снимать свое предложение ἀποσύρω τήν πρόταση μου·
    7. (освобождать, лишать) ἀπολύω, παύω:
    \снимать с работы παύω ἀπ' τή δουλειά, ἀπολύω ἀπ' τή δουλειά· ◊ \снимать с учета διαγράφω κάποιον· с себя ответственность ἀπαλλάσσομαι ἀπ' τήν εὐθύνη· \снимать с кого-л. показания юр. ἀνακρίνω κάποιον, παίρνω κατάθεση· как рукой сняло́ разг πέρασε ὁλότελα.

    Русско-новогреческий словарь > снимать

  • 13 отказать

    -кажу, скажешь
    ρ.σ.
    1. αρνούμαι• απορρίπτω•

    отказать в помощи αρνούμαι τη βοήθεια.

    || (για γάμο) δε δέχομαι, δε συγκατατίθεμαι•

    она отказала ему αυτή του αρνήθηκε να τον παντρευτεί.

    2. στερώ•

    природа -ла ему в зр-нии η φύση του στέρησε την όραση•

    отказать себе в самом необходимом στερούμαι και του πιο απαραίτητου.

    || δεν παραδέχομαι δεν αναγνωρίζω•

    ему нельзя отказать в таланте δεν μπορώ νααρνηθώ το ταλέντο του.

    3. παλ. απολύω, διώχνω αποπέμπω•

    отказать от места, от работы,от службы απολύω από τη θέση, τη δουλειά, την υπηρεσία.

    4. (για μηχανισμούς κ.τ.τ.) σταματώ, δε δουλεύω, δε λειτουργώ. || (για μέλη του σώματος, όργανα κ.τ.τ.) δεν υπακούω ή δεν υποτάσσομαι με εγκαταλείπειπουν•

    ноги -лись τα πόδια δε μου το λένε•

    глаза –ли η όραση με εγκατέλειψε•

    голос -ал πάει η φωνή που είχα κάποτε (με εγκατέλειψε).

    εκφρ.
    не -жите в любезности – έχετε την καλωσύνη, κάνετε μου τη χάρη.
    1. αρνούμαι•

    отказать выполнить просьбу αρνούμαι να εκπληρώσω την παράκληση.

    2. παραιτούμαι από κάτι --от наследства παραιτούμαι από την κληρονομιά. || (για σχέσεις, δεσμούς κ.τ.τ.)• διακόπτω απαρνούμαι•

    все мой родственники -лись от меня όλοι οι συγγενείς μου με απαρνήθηκαν, δε θεωρώ δικό μου•

    отказать от своей подписи αρνούμαι την υπογραφή μου•

    отказать от своих слов αρνούμαι τα λόγια μου.

    || εγκταλείπω παρατώ παραιτούμαι• απαρνούμαι•

    доктора –лись от этого больного οι γιατροί τον αποφάσισαν αυτόν τον άρρωστο•

    отказать от своего намерения παραιτούμαι του σκοπού μου•

    отказать от должности παραιτούμαι από τη θέση•

    отказать от престола παραιτούμαι από το θρόνο.

    3. σταματώ, παύω (να υπηρετώ, να εργάζομαι, να υποτάσσομαι κ.τ.τ.).
    εκφρ.
    не -жусь(не -лся бы) – δεν αρνούμαι, δε θα αρνιόμουν ευχαρίστως•
    не -жусь выпить стакан чаю – ευχαρίστως θα πιώ ένα ποτήρι τσάι.
    -ажу, -ажешь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. отказанный, βρ: -зан, -а, -о ρ.σ.μ. παλ. (για κληρονομιά) αφήνω, εγκαταλείπω κληροδοτώ.

    Большой русско-греческий словарь > отказать

  • 14 запустить

    -ущу, -устишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. запущенный, βρ: -щен, -а, -о
    ρ.σ.μ.
    1. εκτοξεύω, εξαπολύω• εκσφενδονίζω• εξακοντίζω•

    запустить искусственного спутника εκτοξεύω τεχνητό δορυφόρο•

    запустить камень εκσφενδονίζω πέτρα.

    2. (για μηχανή) βάζω σε κύνηση, βάζω εμπρός.
    3. βυθίζω• μπήγω• χώνω μέσα.
    4. αφήνω• απολύω•

    запустить лошадей в луг απολύω τα άλογα στο λειβάδι.

    εκφρ.
    запустить глаза, – ρίχνω τα μάτια, κοιτάζω•
    запустить руку ή лапу – απλώνω το χέρι, τους πλοκάμους (αρπάζω)•
    запустить словечко – α) πετώ μια λεξούλα, (κάνω υπαινιγμό)• β) λέγω έναν καλό λόγο (συνηγορώ)•
    запустить удочку – προσπαθώ να πληροφορηθώ (ψαρεύω).
    ρ.σ.μ.
    1. εγκαταλείπω, παραμελώ, παρατώ, αφήνω.
    2. δε δίνω την απαιτούμενη προσοχή ή σημασία•

    запустить болезнь αφήνω την αρρώστεια να χειροτερέψει•

    запустить рану αφήνω την πληγή να μεγαλώσει.

    3. σταματώ το άρμεγμα της αγελάδας πριν τη γέννα.
    4. αφήνω χέρσα τη γη.

    Большой русско-греческий словарь > запустить

  • 15 εἰς

    εἰς prep. w. acc. (Hom.+; s. the lit. under ἀνά, beg., also ATheimer, Die Präp. εἰς, ἐν, ἐκ im NT: Progr. z. 24. u. 29. Jahresbericht des niederösterr. Landes-Real-u. Obergymnasiums Horn 1896; 1901; AOepke, TW II 418–32), indicating motion into a thing or into its immediate vicinity or relation to something.
    ① extension involving a goal or place, into, in, toward, to
    ⓐ into, toward, to after verbs of going, or those that include motion toward a place (also after subst. as ἄφιξις Tat. 37, 1 or πορεία 38, 1); so after ἄγω, ἀκολουθέω, ἀναβαίνω, ἀνάγω, ἀναχωρέω, ἀνέρχομαι, ἄπειμι, ἀπέρχομαι, ἀποδημέω, ἀποπλέω, γίνομαι δεῦρο, διαβαίνω, διαπεράω, διασῴζω, διέρχομαι, διώκω, εἰσάγω, εἴσειμι, εἰσέρχομαι, εἰσπορεύομαι, ἐκπηδάω, ἐκπλέω, ἐκπορεύομαι, ἐμβαίνω, ἐμβάλλω, ἐνδύνω, ἐξέρχομαι, ἐπανάγω, ἐπιβαίνω, ἐπιστρέφω, ἔρχομαι (s. Goodsp., Probs. 56f), εὐθυδρομέω, ἥκω, καθίζω, καταβαίνω (s. Goodsp., Probs. 52–54), κατάγομαι, καταντάω, καταπλέω, καταφεύγω, κατέρχομαι, μεταβαίνω, ὁρμάω, παραβάλλω, παραγίνομαι, πέτομαι, πλέω, πορείαν ποιοῦμαι, πορεύομαι, προάγω, συμβάλλω, συνάγομαι, συναναβαίνω, συνέρχομαι, ὑπάγω, ὑποστρέφω, ὑποχωρέω, φεύγω, χωρέω; s. these entries.
    α. extension toward, in the direction of, a specific place to be reached. Hence w. nouns that denote an accessible place εἰς τὸν οἶκον into the house Mt 9:7; synagogue Ac 17:10; heaven Lk 2:15; abyss 8:31. φεύγειν εἰς τὰ ὄρη Mk 13:14. W. names of places and countries to Spain Ro 15:24, 28. εἰς Ἰερουσαλήμ vs. 25 al. Also on, in εἰς (τὰς) ὁδούς Lk 14:23; Mt 10:5, 10; εἰς ὁδόν Mk 6:8; 10:17. εἰς ἀγρόν 16:12. In another sense ἀναβαίνει εἰς τὸ ὄρος 3:13; Mt 15:29.—In the vicinity of, near, to (Jos., Vi. 115 εἰς τ. κώμην) εἰς (τὴν) θάλασσαν Mk 7:31; 3:7 v.l.; Mt 17:27. εἰς πόλιν (Hdt. 2, 169; 4, 200, 1; Diod S 15, 32, 2 παραγενόμενος εἰς πόλιν) J 4:5; cp. vs. 28. εἰς τό μνημεῖον 11:31, 38; 20:1, 3f (cp. vs. 6). ἐγγίζειν εἰς (Tob 11:1) Mt 21:1; Mk 11:1; Lk 18:35; 19:29. εἰς τοὺς φραγμούς to the hedges 14:23. κλίνειν τὸ πρόσωπον εἰς τ. γῆν toward the ground 24:5.
    β. with focus on the area within the point reached. After verbs of sending, moving, etc., which result in movement or include a movement of the body to, into, among εἰς τὴν πόλιν into the city Mt 26:18 al.; boat Mt 8:23; J 6:17; world J 1:9; εἰς τ. ναόν 2 Th 2:4; εἰς (τὸ) μέσον (Sir 27:12; cp. 48:17): ἔστη εἰς τὸ μέσον (X., Cyr. 4, 1, 1), he (came and) stood among them J 20:19, 26; cp. Mk 14:60; Lk 6:8, also ἔγειρε εἰς τὸ μ. get up and come here Mk 3:3.—δέχεσθαι εἰς τὰς ἀγκάλας take in (into) one’s arms Lk 2:28 (cp. Jos., Ant. 8, 28).
    γ. of movement directed at a surface of an area on, in: of striking (PRyl 145, 13f [38 A.D.] ἔδωκεν πληγὰς πλείους εἰς πᾶν μέρος τοῦ σώματος=gave many blows all over his body; cp. PTebt 39, 32) τύπτειν εἰς τ. κεφαλήν on the head Mt 27:30 (cp. Arrian, Anab. 2, 26, 4 ἐμβάλλειν εἰς τ. κεφαλήν). ῥαπίζειν εἰς τὴν σιαγόνα on the cheek 5:39.—εἰς τ. ὄμματα Mk 8:23; εἰς τ. ὁδόν 11:8; ἀναπίπτειν εἰς τ. ἔσχατον τόπον sit in the lowest place Lk 14:10; cp. vs. 8. εἰς τὴν χεῖρα, τοὺς πόδας on his hand, his feet Lk 15:22.
    δ. of a position within a certain area be at, be in, be on εἰς is freq. used where ἐν would be expected (s. 1bβ below; for Mark usage s. JO’Rourke, JBL 85, ’66, 349–51)—(Hdt. 7, 239, 1; Diod S 13, 101, 3; 20, 30, 2; Vett. Val. index III p. 394b; PTebt 38, 14 [113 B.C.] εἰς ὸ̔ν ἐνοικεῖ … οἶκον; POxy 294, 6 [22 A.D.]; 929, 12; BGU 385, 5; 423, 7; Kaibel 134; LXX. Cp. GHatzidakis, Einl. in die neugr. Gramm. 1892, 210f; Mlt. 62f, 234f; Rob. 592f; Rdm.2 14; 140; B-D-F §205; EOldenburger, De Or. Sib. Elocutione, diss. Rostock 1903, 26ff) εἰς τ. κοίτην εἶναι Lk 11:7. εἰς τὴν οἰκίαν Mk 10:10. οἱ εἰς τ. οἶκόν μου (ὄντες) Lk 9:61. οἱ εἰς μακρὰν (ὄντες) Ac 2:39. καθημένου εἰς τὸ ὄρος Mk 13:3 (cp. Musonius 43, 18 H. καθῆσθαι εἰς Σινώπην). ὁ εἰς τὸν ἀγρὸν (ὤν) he who is in the field 13:16. γίνεσθαι εἰς τὴν Καφαρναούμ happen in Capernaum Lk 4:23. εἰς συναγωγὰς δαρήσεσθε you will be beaten in the synagogues Mk 13:9. εὑρέθη εἰς Ἄζωτον he found himself in A. Ac 8:40 (cp. Esth 1:5 τοῖς ἔθνεσιν τοῖς εὑρεθεῖσιν εἰς τ. πόλιν; Gen 37:17). ἀποθανεῖν εἰς Ἰερ. Ac 21:13 (cp. Aelian, VH 7, 8 Ἡφαιστίων εἰς Ἐκβάτανα ἀπέθανε). κατοικεῖν εἰς Ἰερ. Ac 2:5; cp. Mt 2:23; 4:13; Ac 7:4; Hb 11:9 (cp. Thu. 2, 102, 6; X., An. 1, 2, 24; Num 35:33; 2 Ch 19:4). χάριν, εἰς ἣν στῆτε the favor in which you stand 1 Pt 5:12. ἔχειν βιβλίον εἰς τὰς χεῖρας have a book in one’s hands Hv 1, 2, 2. πηλὸς γάρ ἐσμεν εἰς την χεῖρα τοῦ τεχνίτου for we are clay in the hand of the artisan. εἰς ταύτην τὴν πόλιν in this city 2, 4, 3 al.—εἰς=at or on (BGU 845, 20f; τραπέζας … εἰς ἃς ἤσθιον οἱ πτωχοί TestJob 25:5) ὁ ὢν εἰς τ. κόλπον τ. πατρός who leans on the breast (or reclines in the lap) of the Father (=who is on intimate terms w. the Father, s. κόλπος) J 1:18. In AcPlCor 2:35 the prepositions εἰς and ἐν appear to be carefully distinguished: τὰ δεσμὰ εἰς τὰς χείρας ἔχω … καὶ τὰ στίγματα ἐν τῷ σώματί μου.
    ε. of presence in an area determined by other objects, esp. after verbs of sending, moving, etc. including ἀπολύω, ἀποστέλλω, βάλλω, βαπτίζω, δέχομαι, δίδωμι, ἐγκεντρίζω, ἐκβάλλω, ἐκπέμπω, ἐκχέω, ἐμβάπτω, ἐξαποστέλλω, καθίημι, μεταπέμπομαι, παρακύπτω, πέμπω, χαλάω; s. these entries. ἐμπίπτειν εἰς τοὺς λῃστάς fall among robbers Lk 10:36. εἰς τὰς ἀκάνθας among the thorns Mk 4:7; εἰς τ. λαόν Ac 4:17 et al., where the transl. depends on the verb in question. πνεύματος ἁγίου … ἀποσταλέντος εἰς αὐτήν (Μαρίαν) sent into her AcPlCor 2:5; cp. 2:10 ἔπεμψεν εἰς τοὺς προφήτας into the prophets; 2:14 κατέπεμψε … εἰς Μαρίαν.—ἔστη εἰς τὸ κριτήριον she stood before the tribunal GJs 15:2 (difft. J 20:19, 26, s. 1aβ).
    ⓑ of direction toward something without ref. to bodily motion.
    α. w. verbs of looking (fr. Od. 10, 37; Il. 3, 364; LXX) ἀναβλέπειν εἴς τι look up toward someth. (2 Macc 7:28; Sus 35 Theod.) Mk 6:41; Lk 9:16; Ac 22:13; cp. ἀτενίζω, βλέπω, ἐμβλέπω, ὁράω (Just., D. 112, 1).—ἐπαίρειν τοὺς ὀφθαλμοὺς εἴς τινα raise one’s eyes toward someone Lk 6:20.
    β. after verbs of saying, teaching, proclaiming, preaching, etc. (Trag.; Hdt. 8:26, 3; Thu. 1, 72, 2; 5, 45, 1 and many later wr., incl. LXX) λαλεῖν εἰς τ. κόσμον say to the world J 8:26. τὸ εὐαγγέλιον εἰς ὅλον τ. κόσμον the gospel in the whole world Mk 14:9. εἰς πάντα τὰ ἔθνη 13:10; Lk 24:47. εἰς ὑμᾶς 1 Th 2:9. εὐαγγελίζεσθαι εἴς τινα 2 Cor 10:16; 1 Pt 1:25; γνωρίζειν Ro 16:26. ἀπαγγέλλειν τι εἴς τινα Mk 5:14; Lk 8:34. διαμαρτύρεσθαι εἰς Ἰερουσαλήμ, μαρτυρεῖν εἰς Ῥώμην bear witness in Jerusalem, Rome Ac 23:11. ἵνα εἰς Νινευὴ μὴ κηρύξῃ AcPlCor 2:29. In these and similar cases εἰς approaches ἐν in mng.; s. 1aδ.
    γ. The same is true of βαπτίζεσθαι εἰς τὸν Ἰορδάνην Mk 1:9 and νίπτεσθαι εἰς τὴν κολυμβήθραν J 9:7; these expr. look like exx. of the interchange of εἰς and ἐν, but were orig. formed on the analogy of X., Cyr. 1, 3, 5 ἀποκαθαίρει τὴν χεῖρα εἰς τὰ χειρόμακτρα= lit. ‘into the towels’; cp. Epict. 3, 22, 71 ἵνʼ αὐτὸ (sc. τὸ παιδίον) λούσῃ εἰς σκάφην; Alciphron, Ep. 3, 7, 1; Athen. 10, 438e.
    ② extension in time, to, until, on
    ⓐ w. indication of specific time
    α. up to which someth. continues εἰς τέλος to the end (Epict. 1, 7, 17) Mt 10:22; 24:13; Mk 13:13. εἰς ἐκείνην τὴν ἡμέραν until that day 2 Ti 1:12 (Ath. 2, 1 εἰς … τὴν σήμερον ἡμέραν). εἰς ἡμέραν Χριστοῦ Phil 1:10. εἰς Χριστόν until the coming of the Messiah Gal 3:24.
    β. for or on which someth. happens μεριμνᾶν εἰς τὴν αὔριον be anxious for tomorrow Mt 6:34; cp. Hs 6, 5, 3; εἰς τὸ μέλλον for the future 1 Ti 6:19. εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον on the next Sabbath Ac 13:42. εἰς ἡμέραν (UPZ 66, 5 [153 B.C.]) for the day Phil 2:16; cp. Eph 4:30; Rv 9:15.
    γ. at which someth. takes place (Appian, Mithrid. 74 §321 ἐς ἑσπέραν=in the evening; Epict. 4, 10, 31 αὔριον ἢ εἰς τὴν τρίτην; En 1:1 οἵτινες ἔσονται εἰς ἡμέραν ἀνάγκης) εἰς τὸν καιρὸν αὐτῶν in their time Lk 1:20; εἰς τὸ μέλλον in the future 13:9. εἰς τέλος in the end, finally (Hdt. 3, 403; Gen 46:4; Ps.-Clem., Hom. 18, 2) 18:5 (B-D-F §207, 3 prefers mng. 3 below and ὑπωπιάζω 3; s. also Mlt-Turner 266). εἰς τὸ πάλιν=πάλιν 2 Cor 13:2; s. Schmid I 167; II 129; III 282; IV 455; 625. εἰς ταχεῖαν soon AcPlCor 2:3.
    ⓑ to indicate duration of time for, throughout (Nicol. Dam.: 90 Fgm. 4 p. 332, 16 Jac. εἰς νύκτα; Arrian, Anab. 4, 30, 1 ἐς τρεῖς ἡμέρας; Just., D. 2, 5 εἰς μακρὰν for a long time) εἰς ἔτη πολλά for many years Lk 12:19. εἰς τὸν αἰῶνα, εἰς τοὺς αἰῶνας (αἰών 1b) forever Mt 21:19; Mk 3:29; 11:14; Lk 1:33; J 8:35 and oft. εἰς ἡμέραν αἰῶνος to the day of eternity 2 Pt 3:18. εἰς γενεὰς καὶ γενεάς for generation after generation Lk 1:50. εἰς τὸ διηνεκές forever Hb 7:3; 10:1, 12, 14 (cp. Thu. 2, 64, 3 ἐς ἀί̈διον).
    ③ marker of degree, up to: εἰς τέλος completely, fully, absolutely (s. Just, A I, 44, 12 and on τέλος 2bγ) 1 Th 2:16; B 4:7; 19:11; Hv 3, 7, 2; m 12, 2, 3; Hs 8, 6, 4; 8, 8, 5; 8, 9, 3.—J 13:1 combines in εἰς τέλος the mngs. to the end (s. 2aα above) and to the uttermost (cp. Appian, Mithrid. 58 §239 ἡμῶν ἀμυναμένων ἤδη καὶ ἀμυνουμένων ἐς τέλος=we have defended ourselves up to now and will defend ourselves ἐς τέλος). εἰς τὰ ἄμετρα 2 Cor 10:13, 15 (cp. PVat A 12=Witkowski 36, 12 [168 B.C.] εἰς τὰ ἔσχατα). εἰς περισσείαν 10:15. εἰς ὑπερβολήν (Eur., Hipp. 939; Aeschin., F. Leg. 4) 4:17. εἰς τὸ παντελές (q.v. 2) Lk 13:11; Hb 7:25 (Tat. 6, 1).
    ④ marker of goals involving affective/abstract/suitability aspects, into, to
    ⓐ of entry into a state of being w. verbs of going, coming, leading, etc., used in a fig. sense: ἀπέρχεσθαι εἰς κόλασιν αἰώνιον Mt 25:46 (cp. Sir 41:10). εἰσφέρειν εἰς πειρασμόν 6:13. πορεύεσθαι εἰς θάνατον Lk 22:33. ὑπάγειν εἰς ἀπώλειαν Rv 17:8, 11. βάλλειν εἰς θλῖψιν 2:22. παραδιδόναι εἰς θλῖψιν Mt 24:9; cp. 2 Cor 4:11; Lk 24:20. συγκλείειν εἰς ἀπείθειαν Ro 11:32. ἐμπίπτειν εἰς κρίμα 1 Ti 3:6f; cp. 6:9 (and Ath. 24, 5 εἰς ἐπιθυμίαν πεσόντες παρθένων). ἄγειν εἰς μετάνοιαν Ro 2:4; cp. Hb 2:10 εἰς δόξαν. (Just., A I, 10, 4 εἰς πίστιν; 42, 11 εἰς ἐπίστασιν καὶ ἀνάμνησιν.) αἰχμαλωτίζειν εἰς ὑπακοήν 2 Cor 10:5. ἀνακαινίζειν εἰς μετάνοιαν Hb 6:6; cp. 2:10. Sim. ἀπάγω, ἀποβαίνω, εἰσέρχομαι, εἰσφέρω, ἐκβάλλω, ἐλευθερόω, ἐπιστρέφω, κατευθύνω, μεταβαίνω, ὁδηγέω et al.; s. these entries.
    ⓑ of change from one state to another w. verbs of changing: στρέφειν (Esth 4:17h; 1 Macc 1:39), μεταστρέφειν (Sir 11:31; 1 Macc 9:41; 3 Macc 6:22) τι εἴς τι Rv 11:6; Ac 2:20 (Jo 3:4); Js 4:9. μεταλλάσσειν Ro 1:26. μετασχηματίζεσθαι (q.v. 2) 2 Cor 11:13f; μετατίθεσθαι εἰς turn away to Gal 1:6.
    ⓒ of actions or feelings directed in someone’s direction in hostile or friendly sense (Thu. 1, 38; 66; 130; X., Cyr. 1, 3, 5; Paus. 7, 9, 3; 7, 10, 2; Aelian, VH 11, 10).
    α. in a hostile sense (Arrian, Anab. 1, 1, 4; PEleph 1, 9 [311/310 B.C.] κακοτεχνεῖν εἰς Δημητρίαν; UPZ 170b, 47 [127 B.C.]): ἁμαρτάνειν εἴς τινα (Herodian 7, 9, 11; EpJer 12; Jdth 5:20; 11:10) sin against someone Lk 15:18, 21. βλασφημεῖν εἴς τινα (Bel 8 Theod.; Just., D. 122, 2) defame someone Mk 3:29; Lk 12:10; 22:65; θαρρεῖν εἴς τινα 2 Cor 10:1. ψεύδεσθαι εἴς τινα (Sus 55; 59 Theod.) Col 3:9. Also w. nouns and adj. (Paus. 7, 8, 4; PFay 12, 7 [c. 103 B.C.] ἀδικήματα εἴς με; En 97:7 μνημόσυνον εἰς ὑμᾶς κακόν) Ac 6:11; 23:30; Ro 8:7.
    β. in a friendly sense: μακροθυμεῖν 2 Pt 3:9. τὸ αὐτὸ φρονεῖν Ro 12:16. So also πιστεύειν εἴς τινα trust or believe in someone Mt 18:6; Mk 9:42 and oft. (s. πιστεύω 1aε). Also w. nouns (OGI 49, 10 [III B.C.] φιλοτιμία εἰς; 51, 4; UPZ 22, 18 [162 B.C.]; 39, 5 εἰς τὸ θεῖον εὐσέβεια; 2 Macc 9:26 εὔνοια; Tat. 16:2 τῆς εἰς αὐτοὺς [δαίμονας] θρησκείας) ἀγάπη Ro 5:8; 2 Cor 2:4, 8; Col 1:4; 1 Th 3:12. ἐλπίς (2 Macc 9:20; Synes., Ep. 104 p. 264a εἰς τὸν κομήτην ἐ.) Ac 24:15. κοινωνία Phil 1:5 (Tat. 18, 2); πεποίθησις 2 Cor 8:22. δύναμις Eph 1:19. πίστις (Jos., Ant. 16, 48; 18, 334) Ac 20:21; 24:24; 26:18; Col 2:5; and adj. φιλόξενος 1 Pt 4:9; χρηστός Eph 4:32. διακονία Ro 15:31 (cp. the v.l. Ac 12:25 and s. JDupont, NovT 1, ’56, 275–303); 2 Cor 8:4. The context of 1 Pt 1:11 suggests consolation of Christians for the sufferings they endure in a hostile environment, hence REB: sufferings in Christ’s cause; for εἰς Χρ. construed genitivally (UPZ 180a II, 2 [113 B.C.] χωρὶς τοῦ εἰς αὐτὴν οἴκου; PTebt 16:9f contains a restoration of εἰς) s. NRSV ‘sufferings destined for Christ’ (for a parallel expr. in a hostile sense cp. Polyb. 1, 7, 12 τῆς εἰς ἐκείνους τιμωρίας; 1, 69, 7; 38, 1 [4], 13; s. [s.v. ἀνά beg.] Kuhring 13; Rudberg 201).
    ⓓ w. the vocation, use, or end indicated for, as: αἱρέομαι εἴς τι 2 Th 2:13. ἀφορίζω Ro 1:1; Ac 13:2. προγράφω Ro 15:4; Jd 4. ἀποστέλλω Hb 1:14. πέμπω Phil 4:16; 1 Th 3:2, 5. ποιῶ τι εἰς 1 Cor 10:31; 11:24. S. also under κεῖμαι, προορίζω, τάσσω, τίθημι.—εἰμὶ εἴς τι serve as someth. (s. εἰμί 6; also ins 134, 33ff fr. the Delphinion at Miletus [I A.D.] 1914; s. Dssm., LO 97, 1 [LAE 123]; Ar. 5, 1 ὕδωρ … εἰς χρῆσιν τῶν ἀνθρώπων γέγονε) 1 Cor 14:22; for destruction Col 2:22; as a testimony Js 5:3. Used w. a noun σκεῦος εἰς τιμήν, ἀτιμίαν a vessel meant for honorable, dishonorable use Ro 9:21; cp. vs. 22f; 2 Ti 2:20f; φύλλα τοῦ ξύλου εἰς θεραπείαν Rv 22:2. φῶς εἰς ἀποκάλυψιν a light serving as a revelation Lk 2:32. θεράπων εἰς μαρτύριον τῶν λαληθησομένων a servant to bear witness to what would be said Hb 3:5. (Cp. Just., A I, 66, 1 τὸ … εἰς ἀναγέννησιν λουτρόν). W. acc. of pers. (Just., A II, 12, 4 συκοφαντίᾳ τῇ εἰς ἡμᾶς; Tat. 17, 3 τὴν εἰς τοὺς μεμηνότας βοήθειαν) ἡ εἰς ὑμᾶς χάρις the grace meant for you 1 Pt 1:10. διδόναι εἴς τι pay out for someth., money for a field Mt 27:10.
    ⓔ w. the result of an action or condition indicated into, to, so that: αὐξάνειν εἰς ναόν grow into a temple Eph 2:21. πληροῦσθαι εἴς τι 3:19. λυπηθῆναι εἰς μετάνοιαν be grieved so that repentance takes place 2 Cor 7:9. Of prayer ἀναβαίνειν εἰς μνημόσυνον Ac 10:4. ὁμολογεῖν εἰς σωτηρίαν confess to salvation = so as to receive salvation Ro 10:10; cp. 1:16; 1 Pt 2:2; εἰς ἔπαινον κτλ. to praise etc. 1 Pt 1:7; εἰς βοήθειαν (1 Ch 12:17; Jdth 6:21; JosAs 23:4) Hb 4:16; cp. 10:39; Rv 13:3; Ro 6:16; 8:15; 13:4, 14; 1 Cor 11:34; 2 Cor 2:16 al.; εἰς κενόν (s. κενός 3) 2 Cor 6:1; Gal 2:2; Phil 2:16; 1 Th 3:5. σχίζειν εἰς δύο tear in two Mt 27:51; Mk 15:38. Cp. GPt 5:20 (cp. Polyb. 2, 16, 11; Lucian, Symp. 44, Tox. 54; 1 Km 15:29; Tob 5:3 S; 1 Macc 9:11; Ath. 18, 3 ᾠὸν … εἰς δύο ἐρράγη). W. subst. inf. foll. so that Ro 1:20; 3:26; 4:18; 6:12; 7:4; 1 Th 3:13; 2 Th 2:10f; Hb 11:3 al.
    ⓕ to denote purpose in order to, to (Appian, Liby. 101 §476 ἐς ἔκπληξιν=in order to frighten; Just., A I, 21, 4 εἰς προτροπήν ‘to spur on’) εἰς ἄγραν in order to catch someth. Lk 5:4. εἰς ἀπάντησιν, συνάντησιν, ὑπάντησίν τινι (s. these 3 entries) to meet someone, toward someone Mt 8:34; 25:1; J 12:13. εἰς μαρτύριον αὐτοῖς as a witness, i.e. proof, to them Mt 8:4; 10:18; 24:14 al. εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν for forgiveness of sins, so that sins might be forgiven Mt 26:28; cp. Mk 1:4; Lk 3:3; Ac 2:38. εἰς μνημόσυνόν τινος in memory of someone Mt 26:13; Mk 14:9; cp. Lk 22:19 al. (εἰς μνημόσυνον En 99:3). εἰς ὅ for which purpose (Hdt. 2, 103, 1) Col 1:29; otherw. 2 Th 1:11 with this in view; εἰς τί; why? (Wsd 4:17; Sir 39:16, 21) Mt 14:31; Mk 14:4; 15:34; Hm 2:5; D 1:5. εἰς τοῦτο for this reason or purpose Mk 1:38; Lk 4:43 v.l.; J 18:37; Ac 9:21; 26:16; Ro 9:17; 14:9; 2 Cor 2:9; 1J 3:8; Hs 1:9 (Just., A I, 13, 3). εἰς αὐτὸ τοῦτο for this very reason 2 Cor 5:5; Eph 6:22; Col 4:8. W. subst. inf. foll. (X., Ages. 9, 3, Mem. 3, 6, 2; Just., A I, 9, 5) in order to (oft. LXX; neg. μή in order not to; s. B-D-F §402, 2) Mt 20:19; 26:2; 27:31; Mk 14:55 and oft.—εἰς ὁδόν for the journey 6:8.
    ⓖ As in Mod. Gk., it is used for the dat., esp. the dat. of advantage, but also= for in general (X., An. 3, 3, 19 τ. ἵππους εἰς ἱππέας κατασκευάσωμεν; Lycurg. 85 διεκαρτέρουν εἰς τ. πατρίδα; UPZ 180a I, 7 [113 B.C.] τὸν εἰς Τάγην οἶκον ᾠκοδομημένον; BGU 37, 4f [51 A.D.] ξύλα εἰς τοὺς ἐλαιῶνάς μου wood for my olive orchards; PLond I, 43, 9 p. 48 [II B.C.]; PTebt 5, 77; POxy 37 I, 9; EpJer 9; Sir 37:7, cp. vs. 8; Jdth 14:2; Bel 3 Theod., vs. 22 LXX) εἰς πάντα τ. λαόν Lk 9:13; cp. 3J 5. εἰς ἡμᾶς Eph 1:19; cp. Col 1:25; 1 Th 4:10; Ro 10:12. χρείαν ἔχειν εἰς τ. ἑορτήν J 13:29; cp. Mk 8:19f; Gal 2:8; 1 Th 2:9; 5:15 et al.—εἰς is commonly used in speaking of the person for whom a payment etc. is made (Dssm., B 113–15; NB 23 [BS 117f; 194f]) 1 Cor 16:1; 2 Cor 8:4; 9:1, 13; Ro 15:26; Ac 24:17. εἰς λόγον τινός in an account for someth. (POxy 275, 19; 21 [66 A.D.]; 496, 10; 530, 15) Phil 4:15; cp. vs. 17. εἰς Χριστόν Phlm 6 prob. in honor of Christ (Tetrast. Iamb. 1, 7, 4 p. 266 εἰς θεούς; Pla., Lysis 205d ᾂδεις εἰς σαυτὸν ἐγκώμιον; Ps.-Pla., Minos 319c; Athen. 15, 667c; Synes., Ep. 75 p. 222b).
    ⑤ marker of a specific point of reference, for, to, with respect to, with reference to (Arrian, Anab. 6, 26, 3 τοῦτο τὸ ἔργον εἰς καρτερίαν ἐπαινῶ Ἀλεξάνδρου=I praise this deed with regard to Alexander’s endurance; Ath. 31, 1 οὐδὲν χείρους εἰς ἀρετῆς λόγον ‘none the worse in respect to excellence’) εὔθετος εἴς τι fit, suitable for someth. Lk 14:35; also εὔχρηστος 2 Ti 4:11. ἡτοιμασμένος ready for 2:21. εὐκαιρέω εἴς τι Ac 17:21. ἱκανόω Col 1:12. ἰσχύω Mt 5:13. περισσεύω 2 Cor 9:8. συνεργέω Ro 8:28. τοῦτο οὐκ εἰς ταύτας τ. ἡμέρας λέγω I say this not with reference to these days Hs 9, 26, 6.—After the verbs ἀπορέομαι, διακρίνομαι, καυχάομαι, παρρησίαν ἔχω, s. these entries. After the adj. ἄκαρπος, ἀκέραιος, βραδύς, σοφός, συνεργός, ὑπήκοος, φρόνιμος, s. these entries. W. acc. of pers. ἀσθενεῖν εἴς τινα be weak toward someone 2 Cor 13:3. εὐδοκεῖν 2 Pt 1:17. λέγειν εἴς τινα say w. reference to someone (Diod S 11, 50, 4; Just., D. 77, 1 εἰς Χριστὸν … εἰρῆσθαι) Ac 2:25.—On Ro 6:17 s. παραδίδωμι 1b end. δέχομαί τινα εἰς ὄνομά τινος Mt 10:41f; s. ὄνομα 1dγא.
    ⑥ marker of a guarantee, by ὀμνύναι εἴς τι swear by someth. Mt 5:35 (cp. PGiss 66, 8f [early II A.D.] ἐρωτῶ εἰς τὴν τ. θεῶν εὐσέβειαν; but the sole use of εἰς in a series of datives w. ἐν may reflect bilingualism; for prob. Hb. perspective, s. M’Neile, comm. ad loc).
    ⑦ distributive marker: w. numbers εἰς is distributive ‘-fold’ (cp. ἐστρίς ‘until three times’ Pind., O. 2, 68; GDI IV p. 884, n62, 36 [IV B.C.]) Mk 4:8 v.l. (otherw. ἐς τετρακοσίους, ἐς ὀγδοήκοντα about 400, about 80: Arrian, Anab. 5, 15, 2; 6, 2, 4; 7, 20, 3).
    ⑧ The predicate nom. and the predicate acc. are somet. replaced by εἰς w. acc. under Semitic influence, which has strengthened Gk. tendencies in the same direction:
    ⓐ predicate nom.
    α. w. γίνεσθαι (PFay 119, 34 [100 A.D.] ἵνα μὴ εἰς ψωμίον γένηται; Wsd 14:11; 1 Macc 1:36; 10:70; Jdth 5:10, 18 al.) Mt 21:42 (Ps 117:22). ἐγένετο εἰς δένδρον Lk 13:19; cp. J 16:20; Ac 5:36; Rv 8:11; 16:19.
    β. w. εἶναι (Bar 2:23; Jdth 5:21, 24; Sir 31:10 et al.) Mt 19:5 (Gen 2:24); Lk 3:5 (Is 40:4); 2 Cor 6:18; Hb 1:5; 8:10 (in the last 3 pass. OT expressions are also reproduced). Not fr. the OT: 1J 5:8.
    γ. λογίζεσθαι εἰς (Wsd 2:16; 1 Macc 2:52) Ro 4:3 (Gen 15:6); cp. 2:26; 9:8. λ. εἰς οὐθέν (Is 40:17; Wsd 3:17; cp. 9:6) Ac 19:27.
    ⓑ predicate acc. (Heliod. 6, 14, 1 τ. πήραν εἰς καθέδραν ποιησαμένη=she used the knapsack as a seat; Vett. Val. 59, 7; 1 Macc 10:54; 11:62; Jdth 5:11 al.; JosAs 13:12 παράθου με αὐτῷ εἰς παιδίσκην) ἐγείρειν τινὰ εἰς βασιλέα Ac 13:22 (cp. 1 Km 13:14). ἀνατρέφεσθαί τινα εἰς υἱόν 7:21 (cp. Ex 2:10). τέθεικά σε εἰς φῶς ἐθνῶν 13:47 (cp. Is 49:6). Cp. Mt 21:46; 1 Cl 42:4.—B-D-F §145; 157, 5; Rdm.2 20f; Mlt. 71f; Mlt-H. 462. Johannessohn, Kasus 4f.
    ⑨ marker of instrumentality, by, with (Arrian, Anab. 5, 12, 3 ἐς ἀκρίβειαν=with care; Vi. Aesopi I G 7 P. νικᾶν εἰς εὐσέβειαν πάντα ψόγον=overcome all censure with piety) εἰς διαταγὰς ἀγγέλων Ac 7:53 (=ἐν διαταγαῖς, B-D-F §206, 1). Sim. ὕπαγε εἰς εἰρήνην (1 Km 1:17) Mk 5:34; Lk 7:50; 8:48 (=ἐν εἰρήνῃ). Mlt-Turner 254f.
    ⑩ Other uses of εἰς
    ⓐ at, in the face of μετανοεῖν εἰς τὸ κήρυγμα repent at the proclamation Mt 12:41; Lk 11:32; cp. Ro 4:20 and perh. Mt 3:11. JMantey, JBL 70, ’51, 45–48, 309–11 argues for a causal use here because of the proclam., with reff.; against him RMarcus, ibid. 129f; 71, ’52, 43f; JDavis, Restoration Qtrly 24, ’81, 80–88.
    ⓑ for βαπτίζω εἰς s. βαπτίζω 2c.
    ⓒ μένειν εἰς remain with (PFay 111, 12 [95/96 A.D.]) so perh. J 6:27.
    ⓓ in pregnant constructions: σῴζειν εἰς bring safely into 2 Ti 4:18 (cp. X., An. 6, 4, 8; Diod S 2, 48; Cebes 27; SIG 521, 26 [III B.C.], OGI 56, 11; 4 Macc 15:3). διασῴζειν 1 Pt 3:20 (cp. Gen 19:19). μισθοῦσθαι ἐργάτας εἰς τ. ἀμπελῶνα to go into the vineyard Mt 20:1. ἐλευθεροῦσθαι εἰς be freed and come to Ro 8:21. ἀποδιδόναι τινὰ εἰς Αἴγυπτον Ac 7:9 (cp. Gen 37:28). ἔνοχος εἰς τ. γέενναν Mt 5:22; cp. 10:9; Mk 6:8; J 20:7.—DELG. M-M. TW.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > εἰς

  • 16 с

    κ. со (πρόθεση με γεν., αιτ. κ. οργ.).
    I.
    με γεν.
    1. (για αντικείμενο, πρόσωπο)• με σημ. απομάκρυνσης από επιφάνεια ή σημείο• από, εκ, εξ•

    сбросить ношу с плеч ρίχνω κάτω το φορτίο από τους ώμους•

    вставать со стула σηκώνομαι από το κάθισμα•

    сорвать яблоко с ветки κόβω το μήλο από το κλαδί•

    уволить с работы απολύω (διώχνω) από τη δουλειά•

    сойти с ума τρελλαινομαι, ξεφεύγω, (βγαίνω) από τα λογικά•

    свергнуть с престола εκθρονίζω.

    2. (με τοπική σημ.) αφετηρία κίνησης ή ενέργειας• απο, εκ•

    обстрелять берег с корабля πυροβολώ την ακτή από το καράβι•

    с высоты горы από την κορυφή του βουνού•

    говорить речь с трибуны βγάζω λόγο από το βήμα.

    || επίσης με ουσ. τοπικά•

    вернуться с фронта επιστρέφω από το μέτωπο•

    иду домой с работы πηγαίνω στο σπίτι από τη δουλειά•

    вертеться с боку на бок στριφογυρίζω από το ένα πλευρό στο άλλο•

    вход со двора είσοδος από την αυλή•

    окружить со всех сторон κυκλώνω απ όλα τα μέρη (από παντού).

    || με σημ. ένδειξης, κατεύθυνσης, σχέσεων, δεσμών κ.τ.τ. дядя со стороны матери θείος από τη μάνα.
    3. σημαίνει τόπο, προέλευση•

    цветы с юга λουλούδια από το νότο•

    хлеб с украины σιτάρι από την Ουκρανία•

    копия с документа αντίγραφο εγγράφου (από έγγραφο).

    4. με σημ. λήψης• από εκ•

    собрать налоги с населения συγκεντρώνω φόρους από τον πληθυσμό•

    взимать пошлину с товара παίρνω φόρο από το εμπόρευμα.

    5. σημαίνει έναρξη, ξεκίνημα•

    рыба гнивт с головы το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι•

    с рождения до смерти από τη γέννηση ως το θάνατο.

    || σε συνδυασμό με την πρόθεση «на» σημαίνει: γρήγορα, οσονούπω•

    с минуты на минуту από λεφτό σε λεφτό•

    со дня на день από μέρα σε μέρα.

    6. σημαίνει αιτία ή κατάσταση: απο, εκ•

    вскрикнуть с испуга φωνάζω από φόβο•

    устать с дороги κουράζομαι από το δρόμο (πορεία)•

    умереть с голоду πεθαίνω από την πείνα•

    покатиться со смеху σπαρταρώ από τα γέλια.

    7. σημαίνει τη βάση εκτέλεσης: με•

    с согласия автора με την έγκριση του συγγραφέα, с позволения родителей με την άδεια των γονέων•

    с благословения властей με την ευλογία (επιδοκιμασία) των αρχών.

    8. σημαίνει το όργανο ενέργειας• με•

    кормить ребнка с ложечки ταϊζω το παιδάκι με το κουταλάκι.

    || με λέξεις που σημαίνουν ποσότητα: με, απο, εκ•

    опьянеть с двух рюмок μεθώ με δυό ποτηράκια•

    убить с первого выстрела σκοτώνω με την πρώτη τουφεκιά•

    узнать с первого взгляда γνωρίζω (καταλαβαίνω) με την πρώτη ματιά.

    || σημαίνει τρόπο ενέργειας: στον, στην, στο, στους κ.τ.τ. продавать с аукциона πουλώ στο δημοπρατήριο•

    взять с бою παίρνω στη μάχη•

    торговать с рук πουλώ στα χέρια.

    || σημαίνει τρόπο• με•

    прыгать с разбега πηδώ με φόρα.

    II.
    με αιτ.
    1. περίπου, σχεδόν, πάνω-κάτω, κάπου, καμιά, κοντά•

    отдохнуть с полчаса ξεκουράζομαι περίπου μισή ώρα•

    с месяца ένα περίπου μήνα•

    отъехать с километр απομακρύνθηκα ένα περίπου χιλιόμετρο.

    2. σε σύγκριση: ως, (ω)σάν, ίσαμε•

    мальчик с пальчик παιδάκι μικρούτσικο (τοσούλικο, τοσουλάκι, μια σταλιά-παιδάκι, ίσαμε το δαχτυλάκι)•

    мужичок с ноготок ανθρωπάκι, -άριο, -άκος• νάνος• (ίσαμε το νυχάκι).

    || με κτητική αντων. σημαίνει: όσο, τόσο•

    с моё όσο το δικό μου, όσο εγώ έχω.

    III.
    με οργν.
    1. μαζί, ομού, με• και•

    хочу повидать отца с матерью θέλω να ιδώ τον πατέρα και τη μάνα•

    нарисовать реку с притоками ζωγραφίζω ποτάμι με τους παραπόταμους•

    дождь со снегом χιονόνερο, χιονόβρεχο•

    мы с тобой εγώ και σύ (οι όυό μας)•

    вы с братом εσύ και ο αδερφός•

    наше с вами имущество η περιουσία μας (η δική μου και η δική σου)•

    наша с тобой находка το εύρημα μας (των δυό μας).

    2. με (έχοντας)•

    стоять на посту с автоматом στέκομαι στο πόστο με το αυτόματο•

    остаться с двумя рублями μένω με δυό ρούβλια•

    дово-чка с косичками κορίτσι με πλεξουδίτσες•

    мешок с мукой τσουβάλι με αλεύρι•

    задача с двумя неизвестными πρόβλημα με δυό άγνωστους•

    проснуться с головной болью ξυπνώ με πονοκέφαλο•

    обратиться с просьбой απευθύνομαι με παράκληση•

    сделать с намерением κάνω σκόπιμα•

    читать с выражением διαβάζω με έκφραση.

    || (για χρόνο)• με• κοντά, κατά•

    выехать с рассветом αναχωρώ με το φέξιμο (πολύ πρωί)•

    встать с зари σηκώνομαι(με) την αυγή.

    3. με ή του•

    авария с самолтом βλάβη του αεροπλάνου•

    у ребнка нехорошо со здоровьем το παιδί δεν πάει καλά με την υγεία•

    с больным обморок ο άρρωστος λιποθύμησε.

    4. με, κατά, εναντίον•

    бороться с засухой κάνω αγώνα κατά της ξερασίας•

    справиться с работой τα βγάζω πέρα (τα καταφέρω) με τη δουλειά.

    εκφρ.
    что с вами? – τι πάθατε; τι έχετε; τι σας συνέβηκε;•
    с целью – με σκοπό, σκόπιμα.

    Большой русско-греческий словарь > с

  • 17 распускать

    распускать
    несов, распустить сов
    1. (собрание и т. п.) διαλύω, ἀπολύω:
    \распускать на каникулы ἀπολύω γιά τίς διακοπές· \распускать парламент διαλύω τήν βουλή·
    2. (расправлять, развязывать, ослаблять) ξεσ-φίγγω, χαλαρώνω, λύνω / ξεδιπλώνω, ἀνοίγω (расправлять \распускать паруса, знамена и т. п.):
    \распускать косы λύνω τίς πλεξοδδες· \распускать ремень ξεσφίγγω τό λουρί, χαλαρώνω τή ζώνη·
    3. (ослаблять дисциплину) χαλαρώνω τήν πειθαρχία·
    4. (растворять) διαλύω·
    5. (распространять) διαδίδω:
    \распускать слу́хи διαδίδω φήμες'
    6. (вязаные изделия) ξηλώνω, ξεπλεκω· ◊ \распускать нюни разг μοξοκλαίω, ψευτοκλαίω.

    Русско-новогреческий словарь > распускать

  • 18 κατα-λαμβάνω

    κατα-λαμβάνω (s. λαμβάνω), 1) ergreifen, erfassen, festhalten; τοῦ κατὰ νῶτα λαβών Od. 9, 43, öfter in tmesi; von der Krankheit, κατέλαβε νοῠσός μιν, Her. 3, 149; Sp.; καταλαμβανόμενος ὑπὸ πολεμίων Plat. Legg. XII, 944 c; τῇ χειρὶ τὸν ὀφϑαλμόν, zuhalten, Theaet. 165 b; – einnehmen, besetzen, κατέλαβε τὴν ἀκρόπολιν ὡς ἐπὶ τυραννίδι Thuc. 1, 126; Ar. Lys. 263; übertr., κατέλαβον τὴν τοῦ νέου τῆς ψυχῆς ἀκρόπολιν Plat. Rep. VIII, 560 b; Pol. 3, 104, 3 u. A.; ὁ δὲ Πειραιεὺς ἦν κατειλημμένος Isocr. 18, 17; στρατόπεδον, ein Lager beziehen, Thuc. 2, 81; πάντα φυλακαῖς, besetzen, Plut. Pericl. 33. – Auch im med., für sich einnehmen, κατελάβετο τὴν πόλιν Pol. 1, 58, 2, öfter; so τὰ πρήγματα Her. 6, 39; selbst perf. so, κατειλημμένων τὴν πέτραν τῶν βαρβάρων D. Sic. 17, 85; aber Andoc. 1, 19 lies't Bekker λαμβανόμενος τῶν γονάτων für die vulg. καταλ. – Aehnl. ἕδρας καταλαβεῖν, Platz nehmen, Ar. Eccl. 86; ϑέαν καταλαμβάνειν, einen Platz zum Schauen einnehmen, Luc. de salt. 5; – Μιλτιάδεα τὰ πρήγματα καταλαμψόμενον ἀποστέλλουσι, daß er den Oberbefehl übernehme, Her. 6, 39, der es auch von Schriftstellern braucht, vorwegnehmen, früher erzählen, τὰ δὲ ἄλλοι οὐ κατελάβοντο, τουτέων μνήμην ποιήσομαι 6, 55; – χρήματα, mit der Nebenbdtg des Wegnehmens, Ar. Lys. 624. – 2) festhalten, zurückhalten, hemmen; καταλαβεῖν αὐξανομένην τὴν δύναμιν Κύρου Her. 1, 46; τὸ πῦρ 1, 87; ἴσχε καὶ καταλάμβανε σεωυτόν, halte dich zurück, 3, 36; τὰς διαφοράς 7, 9, 2, Streitigkeiten beilegen; auch ἐρίζοντας, 3, 128, die Streitenden beschwichtigen; pass., ὁ τῶν Περσέων ϑάνατος οὕτω καταλαμφϑεὶς ἐσιγήϑη 5, 21, er wurde unterdrückt u. verschwiegen; ἤ που ὑπὸ φυγῆς καταληφϑέν, irgendwo zurückgehalten, Plat. Rep. VI, 496 b. – Erzwingen, befehlen, ἀνάγκη κατείληφεν Plat. Legg. VII, 814 d; τὰ ταῖς ζημίαις ὑπὸ νόμων κατειλημμένα 823 a; – πίστι καὶ ὁρκίοισι καταλαβόντες αὐτούς, sie durch Eide verpflichtend, bindend, Her. 9, 106; Thuc. 4, 86; ὅρκῳ κατειλημμένοι 1, 9; εὗρε τὰς σπονδὰς κατειλημμένας, festgestellt, im Ggstz von μετακινητὴ ὁμολογία, 5, 21; Sp. öfter, wie D. Hal. 3, 24 Luc. D. Mar. 10, 1. – Den Schuldigen ergreifen, verurtheilen u. bestrafen, Ggstz von ἀφεῖναι, Antiph. 2 δ 11, von ἀπολύω, 4 δ 9; καταλαμβάνεσϑαι ὑπὸ τῶν νόμων 4 γ 2 u. öfter. – 3) ergreifen, ertappen, betreffen, finden; καταλαμβάνομεν τὸν.Σωκράτη ἄρτι λελυμένον Plat. Phaed. 59 e; ἀνεῳγμένην καταλ. τὴν ϑύραν Conv. 174 d; κατελάβομεν περιπατοῠντα Prot. 314 e, wir trafen ihn beim Spazierengehen; ὡς ἐπ' αὐτοφώρῳ καταληψόμενος ἐμαυτὸν ἀμαϑέστερον ἐκείνων ὄντα Apol. 22 b; καταλαβὼν ἐν Βοσπόρῳ μοχϑηρὰ τὰ πράγματα καὶ τῶν φορτίων πολλὴν ἀπρασίαν Dem. 34, 8; τὴν Σπάρτην ἔρημον Pol. 9, 8, 5; φεῦγε, πρὶν τὸν τοξότην ἥκοντα καταλαβεῖν Ar. Thesm. 1209; Eur. Cycl. 259 κατελήφϑη πωλῶν τὰ σά; Luc. Alex. 37 hat so auch das med. – Beim Aufnehmen eines Inventariums vorfinden, Inscr. 160; vgl. Böckh Att. Seew. p. 8. – 41 mit dem Geiste erfassen, auffassen, begreifen; κατειλήφαμεν αὐτὸ διὰ τῆς ἐνεργεστάτης αἰσϑήσεως Plat. Phaedr. 250 d; Phil. 16 d; Sp., wie Pol. 8, 4, 6; ἐκ τούτου κατέλαβον τοῦ φάσματος, ὅτι νίκην αὐτοῖς σημαίνει τὸ δαιμόνιον D. Hal. 5, 46; auch im med., 2, 66. – 5) wie bes. von unglücklichen Ereignissen (s. 1), die plötzlich über Einen kommen, gesagt wird εἰ δέ τινας ξυμφορὰ καταλαμβάνοι, Plat. Legg. IX, 873 a, öfter, vgl. Eur. Hipp. 1161, κίνδυνος Dem. 18, 99, Sp., so ist καταλαβοῦσα ξυμφορή ein eintreffendes Unglück, Her. 4, 161, u. so öfter; begegnen, treffen, τὸν πατέρα κατέλαβε πρῆγμα τοιόνδε 9, 93; εἰ ὑμέας καταλελάβηκε ἀδύνατόν τι 9, 60; πρίν τι ἀνήκεστον ἡμᾶς καταλαβεῖν Thuc. 4, 20; καταλελάβηκέ με τοῦτο εἰς ὑμέας ἐκφῆναι, es traf mich, ich fühlte mich gedrungen, euch dies kund zu thun, Her. 3, 65; ἕνα κατέλαβε ὑβρίσαντα τάδε ἀποϑανεῖν, es traf sich, daß er starb, eigtl. den Einen ergriff das Sterben, 3, 118, vgl. 4, 105. 6, 38; τὰ καταλαβόντα, was sich zugetragen hat, die Begebnisse, = dem att. συμβάντα, 9, 49; ähnl. Thuc. ἢν δέ γε ἄλλος πόλεμος καταλάβῃ, 2, 54, wie 2, 18; Sp., τὰ ἐκ τοῦ ϑεοῦ κατειληφότα Paus. 10, 23, 7, öfter; τῆς νυκτὸς καταλαβούσης, als die Nacht eingetreten war, D. Sic. 20, 86; D. Hal. 5, 44 u. a. Sp.; χειμῶνος ἤδη καταλαμβάνοντος, der Winter stand bevor, Hdn. 7, 2, 18, öfter. – Selten vom Glücke, wie τοῦτον κατέλαβε εὐτυχίη τις Her. 3, 139. – Im pass. vrbdt Thuc. 7, 57 ἐν τοιαύταις ἀνάγκαις κατειλημμένος.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > κατα-λαμβάνω

  • 19 ослабеватьять

    ослабевать||ять
    несов
    1. ἐξασθενώ (μετ.), ἀδυνατίζω (μετ.)·
    2. (уменьшать) χαλαρώνω, μετριάζω, λιγοστεύω, ἐλαττώνω:
    \ослабеватьятьять напор μετριάζω τἡν πίεση· \ослабеватьятья́ть внимание ἐλαττώνω τήν προσοχή·
    3. (делать менее строгим) ἐλαφρύνω, καταπραύνω:
    \ослабеватьятьять Дисциплину χαλαρώνω τήν πειθαρχία·
    4. (делать менее натянутым) ἀπολύω, μο-λάρω, λασκάρω, χαλαρώνω, ξεσφίγγω.

    Русско-новогреческий словарь > ослабеватьять

  • 20 пускать

    пускать
    несов
    1. (отпускать) ἀφήνω, ἀπολύω:
    \пускать птицу на волю ἀφήνω τό πουλί ἐλεύθερο· \пускать детей в театр ἀφήνω τά παιδιά νά πᾶνε στό θέατρο·
    2. (впускать) ἐπιτρέπω τήν είσοδο, ἀφήνω νά μπή·
    3. (приводить в движение) βάζω σέ κίνηση, θέτω εἰς ἐνέργειαν, βάζω μπρος:
    \пускать завод θέτω σέ ἐνέργεια ἐργοστάσιο· \пускать машину θέτω σέ κίνηση μηχανή, βάζω μπρος τή μηχανή· \пускать часы βάζω μπρος τό ρολόΓ \пускать в эксплуатацию ἀρχίζω τήν ἐκμετάλλευση [-ιν]·
    4. (воду, пар и т. п.) ἀνοίγω· 5.:
    \пускать корни прям., перен ριζοβολῶ, πιάνω ρίζες, ριζώνω· \пускать ростки βγάζω βλαστάρια· ◊ \пускать в обращение что-л. βάζω (или θέτω) σέ κυκλοφορία· \пускать в продажу ἀρχίζω νά πουλώ, ἐκθέτω είς πὠλησιν \пускать в ход все средства χρησιμοποιώ ὀλα τά μέσα, κινώ γή καί οὐρανό· \пускать слух διαδίδω φήμη· \пускать поезд под откос ἐκτροχιάζω τραίνο· \пускать судно ко дну βυθίζω (или καταποντίζω) πλοίο· \пускать стрелу́ ρίχνω βέλος· \пускать по миру ἀφήνω (или ρίχνω) στους πέντε δρόμους· \пускать кровь кому́-л. κάνω ἀφαίμαξη σέ κάποιον· \пускать (себе) пу́лю в лоб τινάζω τά μυαλά μου στον ἀέρα· \пускать пыль в глаза ρίχνω στάχτη στά μάτια· \пускаться
    1. (отправляться) ξεκινώ, πηγαίνω:
    \пускаться бежать τό βάζω στά πόδια· \пускаться вдогонку за кем-л. τρέχω τό κατόπι, τρέχω πίσω ἀπό κάποιον \пускаться в дорогу, \пускаться в путь ξεκινώ·
    2. (начать делать что-л.) ἀρχίζω:
    \пускаться во что́-л. ἐπιχειρώ, ἀρχίζω ἐπιχείρηση (предпринимать)· \пускаться в поиски чего-л., кого-л. ἀρχίζω νά ψάχνω, ἀρχίζω τήν ἀναζήτηση· \пускаться вскачь ξεκινώ καλπάζοντας, καλπάζω· \пускаться в подробности μπαίνω σέ λεπτομέρειες· \пускаться в рассуждения ἀρχίζω τίς συζητήσεις.

    Русско-новогреческий словарь > пускать

Страницы
  • 1
  • 2

См. также в других словарях:

  • απολύω — κ. απολάω, αμπολάω, απολνώ, αμολάω (AM ἀπολύω) 1. παύω κάποιον από την εργασία ή την υπηρεσία του 2. αφήνω ελεύθερο από την υπηρεσία στον στρατό 3. διαλύω, διατάζω να διαλυθεί (στράτευμα) νεοελλ. 1. αφήνω ελεύθερο, αποφυλακίζω 2. φρ. «απολάω… …   Dictionary of Greek

  • πετώ — πετῶ, άω, ΝΜ 1. ίπταμαι, μετακινούμαι κουνώντας ρυθμικά τα φτερά μου («όταν πετά και κελαηδεί») 2. μτφ. κινούμαι ολοταχώς («οι λογισμοί πετάξανε, στον ουρανό εφτάσα», Ερωτ.) 3. βαδίζω γρήγορα, τρέχοντας («επετούσαν προς την οικίαν εκείνην», Παπαδ …   Dictionary of Greek

  • παραφίημι — και παραφίω Α 1. αφήνω κάτι κατά μέρος, αμελώ, παραμελώ κάτι 2. απολύω από την υπηρεσία. [ΕΤΥΜΟΛ. < παρ(α) * ἀφίημι / ἀφίω «αφήνω»] …   Dictionary of Greek

  • απόλυτος — Ο αδέσμευτος, o ανεξάρτητος, ο απεριόριστος, ο ελεύθερος. Α. λέγεται επίσης και ο ολοκληρωτικός, o αυθύπαρκτος. (Γεωλ.)α. ηλικία πετρώματος. Η σχετικά ακριβής ηλικία σχηματισμού ενός πετρώματος η οποία μετριέται με τη βοήθεια νόμων της φυσικής… …   Dictionary of Greek

  • λύνω — και λύω και λυώ (AM λύω, Μ και λύνω και λυῶ) 1. ανοίγω ή χαλαρώνω κάτι δεμένο, αφαιρώ τους δεσμούς που συνέχουν ένα πράγμα, ξεδένω, ξελύνω, ξεζώνω, ξεκρεμώ (α. «δεν μπορώ να λύσω αυτόν τον κόμπο» β. «οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς λῡσαι τὸν ἱμάντα τῶν… …   Dictionary of Greek

  • αιτία — Το γεγονός, η αφορμή από την οποία προέρχεται κάποιο γεγονός ή μια μεταβολή. (Νομ.)Η κατηγορία, η καταγγελία για κάποιο αδίκημα και, σπάνια, το ίδιο το αδίκημα. Α. δικαιοπραξιών. Ο νομικός σκοπός που δικαιολογεί την κατάρτιση δικαιοπραξίας… …   Dictionary of Greek

  • βγάζω — και βγάλλω και βγάνω (Μ βγάζω, ἐβγάζω, βγάλλω, ἐβγάλλω, βγάνω, ἐβγάνω) 1. βγάζω έξω, εξάγω 2. ανασύρω («βγάζω μαχαίρι») 3. αναδίνω, τινάζω προς τα έξω («ο βράχος βγάζει νερό») 4. ξεριζώνω, μαδώ («βγάζω τα χορτάρια, τα φρύδια, τις τρίχες κ.λπ.») 5 …   Dictionary of Greek

  • απόλυση — Η νομότυπη απομάκρυνση του εργαζομένου από την εργασία του. Στον ιδιωτικό τομέα, συνίσταται στη μονομερή καταγγελία της σύμβασης εργασίας μεταξύ της επιχείρησης και του μισθωτού, πάντοτε μέσα στα πλαίσια και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται… …   Dictionary of Greek

  • ξύνω — και ξύω και ξυώ (ΑΜ ξύω, Μ και ξύνω) 1. κάνω κάτι ομαλό και λείο με ξέση, ξέω, λειαίνω («ξύειν κώπας», Θεόφρ.) 2. τρίβω με τα άκρα τών νυχιών ή με όργανο μέρος τής επιφάνειας τού δέρματος (α. «ξύνω το χέρι μου» β. «ξυόμενοι ἥδονται», Δημόκρ.) 3.… …   Dictionary of Greek

  • σχολάζω — ΝΜΑ, και σκολάζω και σχολώ ή σχολάω και σκολώ ή σκολάω και σχολνώ ή σχολνάω και σκολνώ ή σκολνάω Ν, και βοιωτ. τ. σχολάδδω Α σταματώ να κάνω κάτι, διακόπτω την εργασία μου για να αναπαυθώ (α. «συνήθως σχολάμε στις δύο» β. «σχολάσαμε νωρίς από το… …   Dictionary of Greek

  • παραλύω — ΝΜΑ, και παραλώ Ν 1. επιφέρω αδυναμία, προκαλώ εξασθένηση και χαύνωση, εξαντλώ (α. «η πείνα μέ έχει παραλύσει» β. «κἄν ἐπιμείνῃ τις, παρέλυσεν, ἐλωβήσατο», Πλάτ.) 2. (το ενεργ. και το παθ.) χάνω τη δύναμη μου, εξασθενώ (α. «ταράττεται η ψυχή μας …   Dictionary of Greek

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»